Internet Archive

Internet Archive zwane także archive.org ( www.archive.org ), to amerykańska organizacja zajmująca się archiwizowaniem i udostępnianiem ogółowi społeczeństwa różnorodnych materiałów multimedialnych. Założycielem Interent Archive jest Brewster Kahle, inżynier komputerowy, który jeszcze przed wynalezieniem World Wide Web miał wizję ogólnodostępnych zasobów wszelkiej wiedzy, jednakże dopiero w drugiej połowie lat 90. zyskał techniczne narzędzia pozwalające stworzyć Internet Archive.

Archiwum to zawiera obecnie dokumenty tekstowe, pliki audiowizualne, oprogramowania, książki, filmy, programy telewizyjne oraz kopie stron internetowych – szacuje się, że jest to około 2 petabajty danych. Wszystkie zbiory są udostępniane nieodpłatnie historykom, naukowcom i do celów edukacyjnych, część archiwów natomiast jest dostępna dla każdego, kto posiada łącze internetowe.

Jedną z najciekawszych części Internet Archive jest Wayback Machine, czyli Maszyna Czasu. Usługa ta umożliwia obejrzenie nie tylko aktualnie dostępnych stron, ale też ich poprzednich wersji, a to za sprawą narzędzia, które przeczesuje Internet od 1996 roku i co kilka miesięcy lub częściej utrwala wygląd aktualnie działających witryn. Dzięki temu możemy zobaczyć jak wyglądały nasze ulubione strony kilka czy też kilkanaście lat temu, mamy dostęp do niedziałających już adresów, możemy odtworzyć informacje ze stron, które zostały usunięte z sieci.

Internet Archive jest biblioteka otwartą, każdy użytkownik po uprzednim zarejestrowaniu się w serwisie może dodawać do zbiorów posiadane przez siebie interesujące artefakty. Możemy również skłonić sieciowego robota-archiwistę, by dodał naszą włąsną stronę do spisu Wayback Machine, wystarczy zainstalować w przeglądarce pasek Alexy  i odwiedzić tak skonfigurowaną żądaną stronę lub też wypełnić zamieszczony na stronie formularz.

Cele przyświecające utworzeniu projektu Internet Achive opisane są na jego stronie WWW następująco:

„Większość społeczeństw przywiązuje dużą wagę do przechowywania śladów swojego dziedzictwa kulturowego. Bez takich śladów cywilizacja nie ma pamięci i mechanizmu który pozwala uczyć się na dawnych błędach i sukcesach. Współczesna kultura produkuje obecnie coraz więcej i więcej śladów w postaci elektronicznej. Naszą misją jest pomóc zachować te ślady i utworzyć bibliotekę internetową dla badaczy, historyków i w celach edukacyjnych.”

Ze względu na swój cel polegający na próbie zgromadzenia i przechowaniu całej ludzkiej wiedzy i wszelkich przejawów kultury niematerialnej oraz uczynieniu jej bezpłatnie dostępnej dla wszystkich, Internet Archive jest często porównywany do Biblioteki Aleksandryjskiej.

Poniżej próbka możliwości Internet Archive Way Back Machine:

Śląska Biblioteka Cyfrowa

Śląska Biblioteka Cyfrowa powstała 20 lipca 2006 roku w Katowicach z inicjatywy Uniwersytetu Śląskiego i Biblioteki Śląskiej. Jej zasoby tworzone są przez 38 instytucji z terenu historycznego Śląska oraz obecnego województwa śląskiego: biblioteki i wydawnictwa uczelni państwowych i niepublicznych, biblioteki publiczne i inne instytucje kultury. Celem powstania Śląskiej Biblioteki Cyfrowej jest prezentacja historycznej i współczesnej różnorodności naukowego dorobku Śląska oraz zapewnienie powszechnego i swobodnego dostępu do dziedzictwa kulturowego zgromadzonego w instytucjach kulturalnych i edukacyjnych regionu.

Zbiory ŚBC obejmują pięć kolekcji:
- Dziedzictwo kulturowe (kolekcja zawierająca elektroniczne kopie najbardziej wartościowych i interesujących zabytków piśmiennictwa regionu, m.in. starodruki, rękopisy, zbiory ikonograficzne, kartograficzne i muzyczne, a także książki wydane od początku XIX wieku);
- Materiały dydaktyczne i naukowe (kolekcja obejmująca cyfrowe kopie skryptów, podręczników i innych materiałów wykorzystywanych w procesach dydaktycznych, a także prace naukowe oraz doktorskie);
- Miscellanea (kolekcja prezentująca elektroniczne kopie książek, czasopism, druków ulotnych, fotografii i innego rodzaju dokumentów związanych z religią oraz judaika i masonika);
- Regionalia (kolekcja przedstawiająca cyfrowe kopie różnorodnych materiałów dotyczących Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego, a także Kresów);
- Zbiory bibliofilskie (kolekcja składająca się z różnego rodzaju wydawnictwa związane z ruchem bibliofilskim, w tym materiały dotyczące działalności Śląskiego Towarzystwa Miłośników Książki i Grafiki oraz nestora polskich bibliofilów - Romana Chrząstowskiego, którego spuścizna przechowywana jest w Bibliotece Śląskiej).

Publikacje udostępniane są bezpłatnie wszystkim użytkownikom. Dodatkowo założenie konta w serwisie daje dostęp do takich funkcjonalności biblioteki cyfrowej, jak chociażby biuletyn e-mail z listą nowo dodanych publikacji.

Wyszukiwanie w serwisie odbywa się na dwóch poziomach: prostym i zaawansowanym. Wyszukiwanie proste polega na wyszukiwaniu określonych słów w tekście publikacji, jej opisie lub zarówno w opisie publikacji, jak i w jej treści. Wyszukiwanie zaawansowane natomiast umożliwia wyszukiwanie z uwzględnieniem operatorów logicznych. Wyszukiwanie może być przeprowadzone na poziomie całej biblioteki cyfrowej (przeszukiwane są wtedy publikacje we wszystkich kolekcjach), lub na poziomie wybranej kolekcji (przeszukiwane są wtedy tylko publikacje znajdujące się w tej kolekcji).

Warto zauważyć, że ŚBC jest włączona w krajowy system bibliotek cyfrowych, dzięki czemu za jej pośrednictwem można dotrzeć bezpośrednio do publikacji umieszczonych w innych regionalnych i instytucjonalnych bibliotekach cyfrowych.

Istotny jest również fakt, że ŚBC stara się realizować koncepcję Biblioteki 2.0 wykorzystując narzędzia web 2.0 takie jak fora czy serwisy społecznościowe, co czyni z niej jedną z nowocześniejszych bibliotek cyfrowych w Polsce.

Śląska Biblioteka Cyfrowa

View more presentations from Spodek 2.0.

Adres Śląskiej Biblioteki Cyfrowej to www.sbc.org.pl